SAĞLIK HİZMETLERİNDE TANITIM VE BİLGİLENDİRME FAALİYETLERİNE İLİŞKİN BİLGİ NOTU

 

  1. GİRİŞ

Sağlık Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından hazırlanan Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 12.11.2025 tarihli ve 33075 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Yönetmelik sağlık hizmetlerindeki tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ilişkin temel ilke ve ölçütlerin belirlenmesi, bu faaliyetlerin denetlenmesi ve uygulanacak yaptırımlara dair usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bu düzenlemeler; sağlık meslek mensupları, özel sağlık kuruluşları (sağlık tesisleri) ve uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşları tarafından yapılan tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerini kapsamaktadır.

  1. TANITIM VE BİLGİLENDİRME FAALİYETLERİ

Yönetmelik ile tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin icrasına yönelik uyulması zaruri temel ilkeler, kapsamlı bir şekilde hüküm altına alınmıştır. Bu normatif çerçevede öne çıkan başlıca hususlar aşağıda özetlenmektedir.

  1. Temel İlkeler ve Yasaklar

Yönetmelik ile tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde aşağıdaki ilke ve esaslara uyulması zorunlu kılınmıştır.

  • Etik ve Ahlaki Uyum Yükümlülüğü: Tanıtım ve bilgilendirmelerde, genel ahlaka, tıbbi deontoloji ve meslek etiği kurallarına uyulmalıdır.
  • Yanlış Yönlendirme Yasağı: Halkı yanıltan, yanlış yönlendiren ve diğer kuruluşlar aleyhine kendi hizmetlerini ön plana çıkaran tanıtım ve bilgilendirme yapılamayacaktır. Benzer şekilde, tıbbi yardım hizmetleri, genel sağlık kontrolü (check-up) ve sağlık taraması gibi sebeplerle belirli bir sağlık meslek mensubuna veya sağlık tesisine yönlendirme yapılamayacaktır.
  • Bilimsel Kanıt Şartı: Doğruluğu bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmamış, yerleşik tıbbi metot haline gelmemiş veya Bakanlıkça tıbbi işlem olarak tanımlanıp düzenlenmemiş tıbbi ve tedavi yöntemleri hakkında açıklamalara yer verilemeyecektir. Bu yöntemlerle hastalıkların tedavi edildiği veya tedaviye yardımcı olunduğuna dair ifadeler kullanılamayacaktır.
  • Unvan Kullanımına İlişkin Sınırlamalar: 1219 sayılı Kanun ile belirlenen ana dal ve yan dal uzmanlıkları dışında, sertifika ve benzeri eğitim belgelerine dayalı uzmanlık unvanı yazılamayacak ve kullanılamayacaktır.
  • Hasta Yorumu ve Teşekkürü Yasağı: Yazılı, görsel, işitsel basın ve yayın organları, sosyal medya platformları, internet siteleri gibi mecralarda hasta veya yakınlarının sağlık hizmetine yönelik teşekkür veya memnuniyet ifadeleri üzerinden reklam mahiyetinde paylaşım yapılamayacaktır.
  • Ücret ve Promosyon Yasağı: Sağlık hizmetleri; özendirme, çekiliş ve hediye gibi pazarlama faaliyetlerine konu edilemeyecektir. Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde ücret, indirim, kampanya veya promosyon bilgilerine yer verilemeyecektir.
  • Yanıltıcı Üstünlük Algısı Oluşturma Yasağı: Sağlık hizmetine konu olan cihaz, ürün veya hizmetin diğerlerinden farklı ya da daha üstün olduğu algısı oluşturacak biçimde insanların güvenini kötüye kullanan ya da bilgi eksikliğini istismar eden tanıtım ve bilgilendirme yapılamayacaktır.
  1. Görsel İçerik Kullanımına Dair Özel Düzenlemeler

Sağlık meslek mensupları ve sağlık tesisleri, sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki görsel içerikleri yalnızca belirli ilke ve esaslara uygun olarak kullanabileceklerdir. Söz konusu ilke ve esaslar özetle aşağıdaki şekildedir;

  • Rıza Şartı: Hastaya ait görsel içeriklerin kullanılabilmesi için hastanın kendisinin, küçük veya mahcur ise veli veya vasisinin açık rızasının alınması ve Hasta Hakları Yönetmeliği hükümlerine uyulması gerekmektedir. Açık rıza, “Görsel İçerik Kaydetme ve İşleme Onam Formu” kullanılarak yazılı veya elektronik ortamda alınabilecektir.
  • Rızanın Geri Çekilmesi: Görsel paylaşım izni, hastanın veya yasal temsilcisinin isteği üzerine herhangi bir şarta bağlanmaksızın her zaman geri çekilebilecektir. Geri çekme talebinin ilgili sağlık tesisi veya meslek mensubu tarafından derhal işleme alınması ve sonuçlandırılması yükümlülüğü bulunmaktadır.
  • Görsel Bütünlük ve Manipülasyon Yasağı: Kullanılacak video ve fotoğraflara ait ortamların, kullanılan tekniklerin gerçeğine aykırı olmaması ve yanıltıcı makyaj olmaksızın görüntülenmesi zorunlu olup görsel içerikler üzerinde sonradan teknolojik değişiklik veya düzeltme uygulanamayacaktır. 
  • İşlem Öncesi/Sonrası Görselleri: Tıbbi işlem öncesi ve sonrası görsellerin aynı ortam ve teknik şartlarda görüntülenmesi, görsel içeriklerde işlem tarihi ve görselin görüntülendiği tarihin belirtilmesi gerekmektedir.
  • Yorum ve Beğeniye Kapatılma Zorunluluğu: Görsel içeriklere ait paylaşımların yorum, beğeni ve yeniden paylaşım gibi kullanıcı etkileşimlerine kapatılması zorunlu olacaktır.
  • Yurt İçi Zorunlu Uyarı Metni: Yurt içi tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde kullanılan görsel içeriklerde kolay okunabilir görünürlükteki şu ifadeye yer verilmesi gerekmektedir: “Her cerrahi veya girişimsel işlemde sonuçlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. İşlem öncesinde hekiminizden detaylı görüş almanız önerilir.”
  • Sponsorlu Yayın Yasağı: Paylaşılan görsel içerikler; yazılı, görsel basın, sosyal medya platformları, internet siteleri gibi mecralarda sponsorlu olarak ya da ücret verilerek yayınlatılamaz.
  1. Uluslararası Sağlık Turizmi Faaliyetlerine İlişkin Düzenlemeler

Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisleri ve aracı kuruluşlar için yurt dışına yönelik bazı istisnalar tanımlanmıştır. Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik uyarınca Bakanlık tarafından verilen yetki belgesi kapsamında uluslararası sağlık hizmeti sunan sağlık tesisleri ile aracı kuruluşlar tarafından aşağıdaki ilke ve esaslara uymak kaydıyla tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulabilir:

  • Sponsorlu Tanıtım ve Dil: Yurt dışına yönelik ayrı bir sosyal medya platformu veya internet sitesi üzerinden yürütülmesi kaydıyla, Türkçe hariç diğer resmî dillerde sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme faaliyeti yapılabilecektir.
  • Hedef Kitle Kısıtlaması: Türkiye’de yaşayan kişiler nezdinde talep oluşturmaya yönelik tanıtım faaliyeti gösterilmesi yasaktır. Sosyal medya platformlarında hedef kitle olarak yurt içi seçilemez ve otomatik hedef kitle tanımlamalarının devre dışı bırakılması gerekmektedir.
  • Yorum/Teşekkür İstisnası: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi, yurt dışına yönelik platformunda, hasta mahremiyetine riayet etmek ve hastanın açık rızasının alındığını belgelendirmek şartıyla; tedavi gören hastaların hikâyelerine, hasta yorumlarına veya teşekkür mahiyetindeki ifadelere yer verebilecektir.
  • Fiyat Duyurusu: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi ve aracı kuruluş tarafından indirim, kampanya ve rekabetçi fiyat duyuruları yapılabilecektir.
  • “HealthTürkiye” Logosu Kullanımı: Uluslararası sağlık turisti hastasına yönelik yürütülen tanıtım faaliyetlerinde “HealthTürkiye” logosunun tüm mecralarda kullanılması yükümlülüğü bulunmaktadır.
  1. DENETİM VE UYGULANACAK İDARİ YAPTIRIMLAR

Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve İl Sağlık Müdürlükleri tarafından basın ve yayın organları, sosyal medya platformları ve internet siteleri üzerinden düzenli olarak taranacaktır. Tespitler, resen, ihbar veya şikâyet üzerine yapılabilecek ve illerde kurulan “Sağlıkta Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri İl Değerlendirme Komisyonu” tarafından karara bağlanacaktır.

Sağlık tesisleri ve uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşları hakkında uygulanacak idari yaptırımlar, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun ek 11. maddesinin beşinci fıkrasına istinaden hazırlanan Ek-2’de yer alan Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri İdari Yaptırım Formu doğrultusunda belirlenmektedir:


Yaptırımlar, aykırılığın tekrarına göre artırımlı olarak uygulanacaktır. Öngörülen idari para cezaları, makul gerekçelerle, bir önceki takvim yılında elde edilen brüt hizmet gelirine göre hesaplanacak ve bu cezalar her takvim yılının başından geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında artırılarak tatbik edilecektir.

Sağlık tesisleri ve aracı kuruluşlar dışındaki kişilere ve özel durumdaki faaliyetlere yönelik yaptırımlar, ilgili özel kanunlar çerçevesinde tesis edilecektir:

  • Mesleklerini serbest olarak icra etmeyen hekim veya diş hekimlerine, ilgili mevzuatı kapsamında değerlendirilmek ve disiplin işlemi uygulanmak üzere görev yaptıkları kamu kurumu ile bağlı bulundukları meslek kuruluşuna (Örn: Tabip Odası) bildirim yapılacaktır. Ayrıca, ilgilisine göre 1219 sayılı Kanun’un 27. ve 44. madde hükümleri uygulanacaktır.
  • Hekim/diş hekimi olmayan bu kişiler hakkında, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde Reklam Kurulunca değerlendirilmek üzere Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine gerekli bildirimler yapılacaktır.
  • İlgili mevzuata aykırı olarak yetkisiz sağlık hizmeti sunumuna konu olan tanıtım faaliyetleri tespit edildiğinde, 6502 sayılı Kanun çerçevesinde Reklam Kuruluna bildirim yapılacak ve ayrıca Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacaktır.
  • Belli bir çıkar karşılığında organ veya doku teminine yönelik ilan veya reklam veren/yayınlayan kişiler hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun ilgili hükümleri uyarınca Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacaktır.
  • Tanıtım faaliyetlerini 6. madde hükmüne (mahremiyete saygı) aykırı şekilde yürütenler hakkında, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 17. ve 18. maddeleri ile Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik’in 21. maddesi doğrultusunda ayrıca işlem tesis edilecektir.
  • İnsan sağlığını tehlikeye düşüren, tanı ve tedavi sürecini olumsuz etkileyen nitelikteki içerikler hakkında, 5651 sayılı Kanun hükümleri uyarınca erişimin engellenmesi için yetkili merciye başvurulacaktır. Fiilin suç unsuru içermesi durumunda ise ayrıca suç duyurusunda bulunulacaktır.

Yönetmelik, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr

 

İnternet sitemizde bulunan her türlü bilgi ve belge Avukatlık Kanunu ve ilgili diğer mevzuat ile Türkiye Barolar Birliği’nin Avukatlık Meslek Kuralları dikkate alınarak Zümbül Hukuk ve Danışmanlık tarafından yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, bu yayınlarda kesinlikle reklam ve/veya ticari amaç güdülmemiştir. İnternet sitemizdeki her türlü bilgi ve belge genel geçer nitelikte olup hiçbir suretle bu yayınların eksiksiz, doğru, güncel ve güvenilir olduğu garanti ve taahhüt edilmemektedir. İnternet sitemizde yer verilen yayınlardaki bilgilerle ilgili olarak bir avukata/uzmana danışmadan söz konusu bilgi ve belgelere dayanılarak hareket edilmemelidir. İnternet sitemizdeki yayınlarda yer verilen linkler kamuya açık kaynaklardan elde edilerek yalnızca ziyaretçilerin diğer bilgi ve belgelere ulaşmasını kolaylaştırmak amacıyla bulunmaktadır. Bu linkler hiçbir şekilde link verilen kişi, kurum ve kuruluşları tavsiye ve/veya onay anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki yayınlar hiçbir şekilde hukuki danışmanlık sunulması veya internet sitemize herhangi bir suretle ulaşan ziyaretçiler ile avukat-müvekkil ilişkisi oluşturulduğu anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki tüm içerikler Zümbül Hukuk ve Danışmanlık mülkiyetindedir ve hiçbir içerik yazılı izin alınmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz ve atıf yapılmadan kullanılamaz.