Orta Vadeli Program (2026-2028) Perspektifinden Dijital Dönüşüm ve Yapay Zekâ Teknolojilerine İlişkin Politika ve Hedefler

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan, Orta Vadeli Program (2026-2028)’ın  (“Program”) onaylanmasına ilişkin 10376 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 07.09.2025 tarihli ve 33010 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Programda, teknolojik ilerlemenin ve dijital egemenliğin önemini vurgulayarak dijital dönüşüm ve veri ekonomisi ile yapay zekâ teknolojileri alanlarını stratejik önemine dikkat çekilmektedir. Bu çerçevede öngörülen politika ve hedefler, hukuki ve teknolojik altyapının güçlendirilmesine yönelik kapsamlı bir yol haritası sunmaktadır.

1. Dijital Dönüşüm ve Veri Ekonomisi Kapsamında Öngörülen Politika ve Hedefler:

Program’ın bu bölümü, verinin ekonomik bir değer olarak yönetilmesi ve dijital altyapının hukuki bir çerçeveye oturtulması hedeflerine odaklanmaktadır. Bu kapsamda;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü ile uyum süreci tamamlanacaktır.
• Veri ekonomisine geçişin hızlandırılması amacıyla veri sahipliği ve paylaşım sorumlulukları ile teknik yöntemlere ilişkin hususları da kapsayan ulusal bir politika çerçevesi hazırlanacak; bu kapsamda veri yönetişimine ilişkin çatı mevzuat ve gerekli altyapı oluşturulacaktır.
• Veri temelli karar alma mekanizmalarının geliştirilmesi ve bu süreçlerde veri mahremiyeti ile güvenliğinin gözetilmesi amacıyla Ulusal Veri Stratejisi ve Eylem Planı hayata geçirilecektir.
• e-Devlet kapısı üzerinden ortak ödeme ve kimlik doğrulama uygulamaları ile yeni bütünleşik hizmetler tasarlanacak, e-Tebligat Bütünleşik Hizmetinin işleme alınması ve kamu ortak bildirim sisteminin hayata geçirilmesi sağlanacaktır.
• Blok zincir tabanlı yeni nesil dijital kimlik yönetim altyapısı geliştirilecek ve devreye alınacaktır.
• 5G hizmetleri ülke genelinde sunulacak, yüksek hızlı internet ve fiber altyapısı yaygınlaştırılacaktır. Kuantum hesaplamaya dayalı iletişim altyapıları geliştirilecek, kuantum sonrası kriptografiye geçiş için hazırlık yapılacaktır.
• Dijital Avrupa Programı kapsamında kurulan Avrupa Dijital İnovasyon Merkezlerinin (ADİM) sayısı artırılarak sanayinin, KOBİ’lerin ve kamu kurumlarının dijital ve yeşil dönüşüm süreçleri desteklenecektir.
• Kamu kurumlarında bilişim hizmetlerinin güvenli ve yenilikçi kullanımına yönelik mekanizmalar geliştirilecektir.

2. Yapay Zekâ Teknolojilerine İlişkin Öngörülen Politika ve Hedefler:

Program’da, yapay zekânın geliştirilmesinden yaygınlaştırılmasına ve denetlenmesine kadar bütüncül bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu kapsamda;

• Yapay zekâ alanına özgü tematik kümelenmeler ve araştırma merkezlerinin sayısı artırılacak, hesaplama altyapılarının yapay zekâ araştırmacılarına erişimi kolaylaştırılacak ve uluslararası işbirlikleri geliştirilecektir.
• Yapay zekâ ekosistem çağrılarıyla yerli ve özgün yeni yapay zekâ modellerinin oluşturulmasını sağlayacak girişimler desteklenecek, yapay zekâ uygulamalarının ihtiyaç duyduğu süper bilgisayar altyapıları geliştirilecek ve Türk Ulusal Bilimsel Altyapısı süper bilgisayarının kapasitesi artırılacaktır.
• Ulusal yapay zekâ stratejisi güncellenecektir.
• Sanayi ürünlerinin izlenebilirliğini sağlamak ve piyasa gözetim ve denetimini daha etkili sürdürmek üzere yapay zekâ tabanlı yazılım ile yeni bir sistem oluşturulacaktır.
• Yapay zekâ ve diğer teknolojiler sermaye piyasalarının denetiminde daha yaygın kullanılarak sermaye piyasalarının etkin işleyişi güçlendirilecektir.
• Savunma sanayii, yapay zekâ, siber güvenlik gibi alanlarda nitelikli insan kaynağı ihtiyacı olan işgücü yetiştirmeye yönelik lisansüstü eğitim desteklenecektir.
• Mesleki ve teknik eğitim içeriği sektör ihtiyaçları, başta yapay zekâ olmak üzere teknolojik gelişmeler ve stratejik öncelikler doğrultusunda yenilenecektir.
• Yapay zekâ, siber güvenlik gibi alanlarda çalışan araştırma kurumları, üniversiteler ve özel sektör şirketleri arasındaki işbirliği teşvik edilecektir.
• Sınai mülkiyet tescil süreçleri, yapay zekâ teknolojileri kullanılarak hızlandırılacak ve kalitesi artırılacaktır.
• Türkçe’nin analizi ve sentezi alanlarında algoritmalar geliştirilecek ve Türkçe metinlerin biçim, bilim, söz dizimi ve anlam bilimi açılarından etiketlenmesi konusunda çalışmalar yapılacak, Türkçe Büyük Dil Modeli projesi hayata geçirilecektir.
• Kayıt dışılıkla mücadele yapay zekâ, büyük veri gibi teknolojik imkânlarla desteklenen risk analiz faaliyetleriyle ve tüm ilgili tarafların etkin katılımıyla yürütülecektir.
• Kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin önlenmesi, vergide adaletin sağlanması, vergiye gönüllü uyumun desteklenmesi amacıyla yapay zekâ ve ileri analiz teknikleri kullanılarak ilgili sektör ve alanlara ilişkin riskler tespit edilecek, denetimde etkinlik artırılacaktır.
• Vergi kaçakçılığı fiillerinin tespitine yönelik yapay zekâ imkânlarından yararlanmak suretiyle vergi kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımı önlenecektir.
• Mevzuatın Avrupa Birliği Yapay Zekâ Tüzüğü ile uyumlaştırılması kapsamında çalışmalar tamamlanacaktır.

Program’ın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr

İnternet sitemizde bulunan her türlü bilgi ve belge Avukatlık Kanunu ve ilgili diğer mevzuat ile Türkiye Barolar Birliği’nin Avukatlık Meslek Kuralları dikkate alınarak Zümbül Hukuk ve Danışmanlık tarafından yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, bu yayınlarda kesinlikle reklam ve/veya ticari amaç güdülmemiştir. İnternet sitemizdeki her türlü bilgi ve belge genel geçer nitelikte olup hiçbir suretle bu yayınların eksiksiz, doğru, güncel ve güvenilir olduğu garanti ve taahhüt edilmemektedir. İnternet sitemizde yer verilen yayınlardaki bilgilerle ilgili olarak bir avukata/uzmana danışmadan söz konusu bilgi ve belgelere dayanılarak hareket edilmemelidir. İnternet sitemizdeki yayınlarda yer verilen linkler kamuya açık kaynaklardan elde edilerek yalnızca ziyaretçilerin diğer bilgi ve belgelere ulaşmasını kolaylaştırmak amacıyla bulunmaktadır. Bu linkler hiçbir şekilde link verilen kişi, kurum ve kuruluşları tavsiye ve/veya onay anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki yayınlar hiçbir şekilde hukuki danışmanlık sunulması veya internet sitemize herhangi bir suretle ulaşan ziyaretçiler ile avukat-müvekkil ilişkisi oluşturulduğu anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki tüm içerikler Zümbül Hukuk ve Danışmanlık mülkiyetindedir ve hiçbir içerik yazılı izin alınmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz ve atıf yapılmadan kullanılamaz.