AYM Tarafından “Munzam Zarar” Hakkında Pilot Karar Verilmiştir

Anayasa Mahkemesi

Anayasa Mahkemesi Başkanlığı (“AYM”) tarafından 2024/41763 başvuru numaralı ve 8/07/2025 tarihli Caner Şafak başvurusu kararı 33032 sayılı ve 29 Eylül 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Kararda özetle aşağıdaki hususlara yer verilmiştir;

  • Başvuruda, özel hukuk kişileri arasındaki borç ilişkisinden doğan alacakların, enflasyon karşısında değer kaybına uğraması nedeniyle meydana gelen zararın karşılanmasına ilişkin hukuk sisteminde etkili bir başvuru yolunun bulunmaması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği ileri sürülmüştür.
  • AYM, başvuruyu Anayasa m. 35’te düzenlenen mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak Anayasa m. 40’te yer alan etkili başvuru hakkı kapsamında incelemiştir.
  • AYM, yüksek enflasyon dönemlerinde yasal ve temerrüt faiz oranlarının enflasyonun altında kalmasının, alacaklı aleyhine ve borçlu lehine sonuçlar doğurduğunu, bu durumun ise mülkiyetin gerçek değerini azalttığını tespit etmiştir.
  • Ayrıca, söz konusu değer kaybının giderilmesi amacıyla öngörülen munzam zarar davasının, Yargıtay içtihatları uyarınca enflasyon olgusunun yanı sıra somut zararın ayrıca ispatı şartına bağlanması sebebiyle, uygulamada başarı şansı sunmayan bir yol olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
  • AYM, alacakların enflasyon karşısında değer kaybetmesi sebebiyle uğranılan zararın telafisi için hukuk sisteminde etkili bir hukuk yolunun bulunmadığını tespit etmiştir.
  • AYM tarafından sorunun çok sayıda başvuruyu ilgilendiren yapısal bir mahiyet taşıdığı belirlenmiştir. Bu nedenle pilot karar usulü benimsenerek Anayasa’nın 35. maddesi ile bağlantılı olarak 40. maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
  • Mahkeme, yapısal sorunun çözümü için konunun Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirilmesine karar vermiştir.
  • Kararın yayımlandığı tarihe kadar yapılmış olan ve bu tarihten sonra yapılacak aynı konudaki başvuruların incelenmesi, kararın Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 6 ay süreyle ertelenmiştir.

Kararın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr

 

İnternet sitemizde bulunan her türlü bilgi ve belge Avukatlık Kanunu ve ilgili diğer mevzuat ile Türkiye Barolar Birliği’nin Avukatlık Meslek Kuralları dikkate alınarak Zümbül Hukuk ve Danışmanlık tarafından yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, bu yayınlarda kesinlikle reklam ve/veya ticari amaç güdülmemiştir. İnternet sitemizdeki her türlü bilgi ve belge genel geçer nitelikte olup hiçbir suretle bu yayınların eksiksiz, doğru, güncel ve güvenilir olduğu garanti ve taahhüt edilmemektedir. İnternet sitemizde yer verilen yayınlardaki bilgilerle ilgili olarak bir avukata/uzmana danışmadan söz konusu bilgi ve belgelere dayanılarak hareket edilmemelidir. İnternet sitemizdeki yayınlarda yer verilen linkler kamuya açık kaynaklardan elde edilerek yalnızca ziyaretçilerin diğer bilgi ve belgelere ulaşmasını kolaylaştırmak amacıyla bulunmaktadır. Bu linkler hiçbir şekilde link verilen kişi, kurum ve kuruluşları tavsiye ve/veya onay anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki yayınlar hiçbir şekilde hukuki danışmanlık sunulması veya internet sitemize herhangi bir suretle ulaşan ziyaretçiler ile avukat-müvekkil ilişkisi oluşturulduğu anlamına gelmemektedir. İnternet sitemizdeki tüm içerikler Zümbül Hukuk ve Danışmanlık mülkiyetindedir ve hiçbir içerik yazılı izin alınmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz ve atıf yapılmadan kullanılamaz.