İlk Arabuluculuk Oturumuna Mazeretsiz Katılmayan Tarafın Haklı Çıksa Bile Yargılama Giderinin Tamamından Sorumlu Olacağına ve Vekalet Ücretinden Yoksun Bırakılmasına Dair Kanun Hükümlerinin İptaline İlişkin AYM Kararı

Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM”) 2023/160 E., 2024/77 K. sayılı ve 14/3/2024 tarihli norm denetimi kararına (“Karar”) göre 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun (“Kanun”);

“Taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda...bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur.”,

“Ayrıca bu taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmez.”

hükümleri kamu yararı ile mülkiyet ve mahkemeye erişim hakkı arasındaki adil dengeyi bozması sebebiyle Anayasanın 13.,35. ve 36. maddelerine aykırı bulunmuştur.

AYM’nin kararında özetle şu değerlendirmelerde bulunulmuştur:

• Arabuluculuk toplantısında anlaşamama tutanağı düzenlenmesinin ardından Çorum Tüketici Mahkemesi’nde (“Yerel Mahkeme”) açılan itirazın iptali davasında itiraz konusu kuralların Anayasa’ya aykırı olması sebebiyle Yerel Mahkeme’nin iptal talebinde bulunduğu,
• İtiraz konusu Kanun’un 18/A maddesinin dava şartı olarak kabul edildiği uyuşmazlıklar bakımından uygulandığı,
• Arabuluculuk ilk toplantısına katılmayan tarafın sorumlu tutulduğu yargılama giderleri ve bu taraf lehine hükmedilmeyecek olan vekalet ücretinin Anayasa’nın 35. maddesi kapsamında mülk teşkil ettiği,
• Kanun’da yer alan geçerli bir mazeret kavramıyla ilgili tarafın arabuluculuk toplantısında bulunmasına engel oluşturan yargılama makamları tarafından her davaya özgü somut koşullara göre belirlenecek mücbir sebep veya beklenmedik durumların kastedildiği,
• Haklılık durumu gözetilerek uygulanabilecek istisnalar ya da belli bir üst sınır öngörülmeden, özellikle yargılamada tamamen haklı çıkan, diğer bir ifadeyle aslında bütünüyle haksız bir sürece maruz kaldığı yargılamanın sonunda anlaşılan tarafın özel durumu da gözetilmeden sorumlu tutulmasının orantısız bir sınırlamaya neden olduğu

belirtilmiş ve Anayasa’nın 13., 35. ve 36. maddelerine aykırılık sebebiyle İPTAL EDİLMİŞTİR.

İptal kararları, Resmi Gazete’de yayımlandıkları gün olan 18 Nisan 2024 tarihinden dokuz (9) ay sonra yürürlüğe girecektir.

18 Nisan 2024 tarihli ve 32521 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karar’ın tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Zümbül Hukuk ve Danışmanlık

info@zumbul.av.tr